تفاوت لمینت با کامپوزیت دندان
کامپوزیت و لمینت دندان یا لمینت سرامیکی (که به اشتباه به آن کامپوزیت سرامیکی می گویند) هر دو از درمان های زیبایی دندان هستند که به اصلاح ظاهر دندانها و دستیابی به لبخندی ایدهآل کمک می کنند. در هر کدام از این درمان ها لایه نازکی به دندان های جلو (عموما دو یا چند دندان جلو که در لبخند دیده می شوند) چسبانده می شود و رنگ، اندازه و شکل دندان را تغییر می دهد. تفاوت کامپوزیت با لمینت در جنس لایه ای است که به دندان چسبانده می شود. جنس متفاوت در این دو درمان باعث می شود مراحل انجام این درمان ها و همین طور ویژگی هر کدام از این ها متفاوت باشد.
مقایسه لمینت و کامپوزیت
- مواد: لمینت ها از پرسلن (نوعی سرامیک) ساخته شده اند، در حالی که کامپوزیت ها از رزین (نوعی ماده خمیری) ساخته شده اند.
- دوام: لمینت ها به طور کلی از کامپوزیت ها ماندگارتر هستند.
- ظاهر: لمینت ها می توانند ظاهری طبیعی تر از کامپوزیت ها داشته باشند.
- هزینه: لمینت ها به طور کلی از کامپوزیت ها گران تر هستند.
در این مطلب به مقایسه این دو درمان از نظر هزینه، مواد مورد استفاده و ساختار لمینیت و کامپوزیت، دوام و ماندگاری هر کدام، استحکام، زیبایی و ظاهر نهایی، نگهداری و ترمیم های مورد نیاز، دقت و نیاز به تراش دندان پیش از لمینت می پردازیم. همچنین، به عوامل موثر در انتخاب بین این دو روش و نکاتی برای انتخاب روش مناسب اشاره خواهیم کرد.
ابتدا ببینیم هر کدام از این درمان ها به چه شکل انجام می شوند:
کامپوزیت دندان و مراحل آن
در ونیر کامپوزیت ابتدا دندان ها تمیز می شوند تا سطحی تمیز برای اتصال ونیر کامپوزیتی ایجاد شود. سپس با فرز اندکی از سطح دندان خراشیده می شود تا سطح اتصال با کامپوزیت بیشتر و بهتر شود. در مرحله بعد سطح دندان با اسید متخلخل می شود و سپس باندینگ متصل می شود و بعد لایه های مختلف کامپوزیت به رنگ مناسب روی دندان فرم داده می شود و با استفاده از نور مخصوصی این لایه ها سخت می شوند. در مرحله آخر کامپوزیت با فرز فرم داده می شود و پالیش می شود.
لمینت دندان و مراحل آن
دندانپزشک بعد از بررسی وضعیت دندان ها با عکس رادیوگرافی و تصمیم درباره رنگ و شکل نهایی لمینت ها با توجه به سلیقه شما، به طور جزئی مینای دندان را تراش میدهد تا فضای کافی برای نصب لمینتها ایجاد شود. این کار بدون ایجاد درد یا ناراحتی انجام میشود. سپس قالبگیری از دندان ها انجام می شود و به لابراتوار دندانپزشکی فرستاده می شود تا لمینیت های سرامیکی بر اساس آن ساخته شوند. پیش از آماده شدن لمینت های نهایی، روی دندان های تراش خورده روکش موقتی نصب می شود تا ظاهر دندان ها حفظ شوند. پس از آماده شدن لمینتهای دائمی، دندانپزشک آنها را به دقت روی دندانهای شما نصب میکند. در این مرحله، رنگ و تناژ لمینتها با دقت بررسی میشود تا مطابقت کامل با دندانهای طبیعی شما داشته باشند.
لمینت یا کامپوزیت
تفاوت های میان لمینت سرامیکی (ونیر پورسلین) و کامپوزیت دندان اغلب موجب سردرگمی مراجعه کنندگان در انتخاب مناسب می شود. اغلب دندانپزشکان با توجه به مهارتشان در انجام هر یک از این دو و از طرفی ذائقه مخاطبینشان آنها را به عمد به سمت انتخاب یکی از این دو درمان سوق میدهند اما واقعیت این است که هر درمان موارد مصرف خاص خود را دارد و هر بیمار کاندید بهتری برای یکی از این دو درمان است.
برای مثال کسی که نیاز به تصحیح موقعیت یک یا دو دندان دارد، ونیر کامپوزیت برای وی انتخاب بهتری محسوب می شود. مثلا می توان از کامپوزیت دو دندان جلو برای این مشکل استفاده کرد. از طرفی شخصی که تقاضای بالایی برای زیبایی دارد و هشت یا ده دندان جلو نیاز به تصحیح موقعیت و رنگ دارند لمینت سرامیکی دو یا چند دندان جلو برای او انتخاب بهتری است. این موارد درمانی به عهده دندانپزشک است که بین این دو انتخاب مناسب تری انجام دهد. اما آنچه مسلم است افراد باید اطلاع کافی از مزایا و معایب این دو درمان داشته باشند.
فرق لمینت و کامپوزیت
تفاوت قیمت لمینت و کامپوزیت (مقایسه هزینه)
با توجه به اینکه لمینت سرامیکی دندان (ونیر پورسلین) در لابراتوار و توسط تکنسین ساخته می شود، هزینه به طور کلی بالاتر از کامپوزیت است که در مطب و توسط دندانپزشک فرم داده می شود. این قیمت گذاری با توجه به هزینه لابراتوار، مواد مورد استفاده، تجربه کاری دندانپزشک و امکانات مطب دندانپزشکی انجام می شود.
اما قیمت کامپوزیت در ابتدا حدود نصف لمینیت سرامیکی است. اما با محاسبه هزینه ترمیم های مکرر و همچنین نیاز به تعویض بعد از حدود ۵ سال، هزینه کلی برای فرد بسیار گرانتر از هزینه اولیه خواهد شد.
دوام و طول عمر
دوام هر دو بسیار وابسته به نگهداری فرد از آنها است. اما در کل طول عمر مورد انتظار لمینت دو برابر طول عمر کامپوزیت بوده و حدود ۱۰ تا ۱۵ سال است. عمر کامپوزیت دندان حدود 5 تا 7 سال است.
استحکام
با توجه به اینکه لمینت سرامیکی در کوره دندانپزشکی در دمایی بالاتر از ۷۰۰ درجه سانتی گراد پخته می شود، ذرات چینی با هم ساختمانی مستحکم و مقاوم را تشکیل می دهند.
کامپوزیت در دهان و با استفاده از نور آبی سفت می گردد و استحکام آن چندین برابر کمتر از سرامیک است.
تفاوت ظاهر (لمینت زیباتر است یا کامپوزیت؟)
با توجه به اینکه شکست و عبور نور از ذرات سرامیک بهتر از کامپوزیت انجام می شود و اینکه لعاب سطحی ای که به لمینت سرامیکی زده می شود و سپس در کوره پخته می شود، ونیر پورسلین ظاهر زیباتر و درخشان تری دارد. از نظر دندانپزشکی زیبایی، این مورد مهم ترین فرق لمینت و کامپوزیت است.
نگهداری و مراقبت
- استفاده از مسواک و نخ دندان برای هر دو توصیه می شود.
- واتر پیک وسیله بسیار مفیدی جهت نظافت محیط دهان است.
- مسواک مدیوم یا زبر می تواند باعث ایجاد خراش روی سطح کامپوزیت شده و روند تغییر رنگ کامپوزیت دندان را تسریع کند.
- استفاده از تخمه و شکستن پوست فندق و پسته و یا گاز زدن به هسته هلو و شیشلیک می تواند باعث شکستن لمینت و کامپوزیت دندان شود.
- استفاده از نایت گارد در شب برای لمینیت و کامپوزیت توصیه می شود.
پالیش (پولیش) کامپوزیت دندان و تغییر رنگ آن
یکی از مهمترین معایب کامپوزیت دندان تغییر رنگ آن به مرور زمان است. با توجه به اینکه ونیر کامپوزیت برخلاف لمینت در کوره پخته نمی شود، دارای لعاب سرامیکی نیست و در صورت مراقبت نکردن ممکن است رنگ آن به مرور زمان تغییر کند. برای ترمیم رنگ آن نیاز است تا به صورت دوره ای پالیش شود تا به رنگ اولیه خود بازگردد. مزیت لمینت سرامیکی در ثابت ماندن رنگ آن در طول زمان است.
دقت
آنچه مسلم است هر دو روش به نوعی هنر دست به حساب می آیند و دقت و هنر دندانپزشک تاثیر بسزایی در کیفیت و نتیجه نهایی کار دارد. اما با توجه به اینکه کامپوزیت در دهان بیمار و در شرایطی سخت ساخته می شود، خستگی بیمار و دندانپزشک اجتناب ناپذیر است. ولی لمینت لابراتواری در محیط کنترل شده خارج دهان ساخته می شود. مجموعه این عوامل به نفع دقیق تر بودن لمینیت سرامیکی هستند.
درمان شکستگی و ترمیم لمینت سرامیکی و کامپوزیت
یکی از اتفاقات بد در رابطه با لمینیت، شکستگی یا لب پر شدن آن است که عموما به علت بی احتیاطی بیمار رخ می دهد. در مورد ونیر کامپوزیت، داخل دهان عمل ترمیم امکان پذیر است اما در مورد ونیر پورسلین همان یک واحد شکسته باید مجددا ساخته شود. بنابراین در صورت شکستگی ونیر سرامیکی نیاز است تا آن واحد تعویض شود ولی شکستگی کامپوزیت قابل ترمیم است.
نیاز به تراش دندان پایه در لمینت و کامپوزیت
کامپوزیت ماده ای خمیری شکل است که به سطح دندان اضافه شده، فرم داده شده و با نور سفت می شود. این خصوصیت باعث می شود بتوان آن را به هر شکلی در آورد و به هر جایی اضافه کرد بدون اینکه نیاز به تراشیدن از سطح دندان پایه باشد.
اما مسئله مهم این است که تمام سطوح بیرون زده و برجسته دندان باید حتما تراشیده شوند. در غیر این صورت با اضافه کردن کامپوزیت، دندان بیرون زده تر خواهد شد. نقطه حساس و حیاتی دیگر خط تماس دو دندان مجاور است که چنانچه به آن بدون تراش، کامپوزیت اضافه شود شکل خط تماس تغییر کرده و در این محل غذا باقی می ماند و به مرور تغییر رنگ را شاهد خواهیم بود که بسیار شایع است.
محل دیگری که امکان قرار دادن کامپوزیت بدون تراش وجود ندارد روی لبه فوقانی دندان های پایین است. چرا که قرار دادن یک لایه در این نقطه باعث می شود که این محل زودتر از بقیه دندان ها به پشت دندان های بالا اصابت کند و فرد احساس بلندی کند و دندانپزشک مجبور شود آنقدر از کامپوزیت بتراشد که سایه ای نازیبا در این محل به وجود آید.
اما چنانچه دندانپزشک مهارت کافی در مورد لمینت سرامیکی دندان داشته باشد و با یک لابراتوار حرفه ای همکاری کند، می تواند میزان تراش دندان را به حداقل و بدون آسیب برساند که در مجموع بسیار به نفع بیمار خواهد بود.